Thiếu máu, tăng huyết áp, tăng kali trong suy thận mạn là những vấn đề thường gặp đối với bệnh nhân.
Nội dung bài viết
Thiếu máu trong suy thận mạn
Thiếu máu xảy ra khi cơ thể bạn không tạo đủ hồng cầu. Các tế bào hồng cầu mang oxy đến tất cả các tế bào trong cơ thể. Các tế bào của cơ thể sử dụng oxy để thay đổi glucose chúng ta nhận được từ thức ăn thành năng lượng. Ít tế bào hồng cầu hơn có nghĩa là ít oxy được gửi đến các tế bào. Không có đủ oxy, các mô và cơ quan của bạn có ít năng lượng hơn để thực hiện công việc.
Cơ chế
Thiếu máu là vấn đề phổ biến ở người bị suy thận mãn tính bởi bệnh nhân có nồng độ erythropoietin và / hoặc sắt thấp trong cơ thể. Thận khỏe mạnh sản xuất một loại hormone gọi là erythropoietin, hay gọi tắt là epo.
Nguyên nhân thiếu máu trong suy thận mạn là do khi cơ thể cảm nhận được lượng oxy thấp, nó sẽ báo cho thận giải phóng epo. Hormone này sẽ phát tín hiệu đến tủy xương để tạo ra nhiều tế bào hồng cầu hơn. Số lượng tế bào hồng cầu trong máu càng nhiều thì lượng oxy được vận chuyển càng nhiều. Tuy nhiên nếu thận bị tổn thương thì thận sẽ tạo ra ít hoặc không tạo ra epo
Sắt là một khoáng chất có trong thực phẩm giàu protein giúp tạo ra huyết sắc tố, protein trong tế bào hồng cầu mang oxy. Thịt đỏ là nguồn cung cấp sắt dồi dào. Bệnh nhân bị suy thận mãn tình được khuyên là không nên ăn nhiều protein nên họ có thể không có đủ lượng sắt từ chế độ ăn
Sự tích tụ chất thải trong máu cũng có thể ảnh hưởng đến các tế bào hồng cầu. Thận khỏe mạnh lọc độc tố từ máu nhưng thận bị ảnh hưởng bởi bệnh thận mãn tính sẽ không thể lọc tốt. Khi cơ thể không thể lọc bỏ chất thải này thì nó sẽ tích tụ trong máu khiến tuổi thọ của các tế bào hồng cầu bị rút ngắn
Thiếu máu trong suy thận mạn có thể phát triển ngay từ các giai đoạn đầu và trở nên tồi tệ hơn khi bệnh thận tiến triển. Hầu như tất cả bệnh nhân bị suy thận giai đoạn cuối đều bị thiếu máu
Điều trị
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây thiếu máu (nồng độ epo thấp, nồng độ sắt thấp hoặc kết hợp cả hai) mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc hoặc chất bổ sung bao gồm EPOGEN hoặc Procrit, sẽ bổ sung vào lượng erythropoietin mà cơ thể bạn tạo ra một cách tự nhiên.
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn bổ sung sắt, đặc biệt nếu bạn đang dùng EPOGEN hoặc Procrit, để chúng hoạt động hiệu quả.
Bạn cũng có thể bổ sung sắt thông qua chế độ dinh dưỡng. Bác sĩ thận của bạn sẽ theo dõi tình trạng của bạn và thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với kế hoạch điều trị khi cần thiết
Tăng kali máu trong suy thận mạn
Kali là một khoáng chất kiểm soát chức năng thần kinh và cơ bắp. Tim đập được theo nhịp bình thường được là nhờ có kali. Kali cũng cần thiết để duy trì cân bằng chất lỏng và chất điện giải và độ pH.
Để kali thực hiện các chức năng này, nồng độ trong máu phải được giữ trong khoảng 3,5 đến 5,5 mEq / L. Thận là cơ quan giúp duy trì kali ở mức bình thường.
Khi bị suy thận thì khả năng lọc bỏ kali dư thừa trong cơ thể làm cho nó tích tụ trong máu dẫn đến tình trạng tăng kali máu trong suy thận mạn. Tình trạng này gây buồn nôn, yếu, tê và mạch chậm
Những người bị bệnh suy thận mãn tính có nguy cơ cao bị tăng kali máu, một phần do ảnh hưởng của rối loạn chức năng thận đối với cân bằng nội môi kali
Một đánh giá gần đây báo cáo tần suất tăng kali máu cao tới 40-50% ở những người mắc bệnh thận mãn tính so với 2-3% trong dân số nói chung. Tăng kali máu cũng thường gặp ở những người nhận ghép thận được điều trị ức chế miễn dịch bằng thuốc ức chế calcineurin.
Việc sử dụng thuốc ức chế men chuyển và thuốc ức chế thụ thể angiotensin để làm chậm tiến triển của bệnh thận do allograft mạn tính làm tăng nguy cơ.
Đối với người bị suy thận giai đoạn cuối thì lọc máu là điều cần thiết để kiểm soát hàm lượng kali trong cơ thể. Trong quá trình điều trị lọc máu thì việc kiểm soát lượng kali nạp vào cơ thể thông qua chế độ dinh dưỡng là rất quan trọng
Cơ chế tăng huyết áp gây suy thận
Huyết áp cao là nguyên nhân hàng đầu gây suy thận mạn. Theo thời gian, huyết áp cao có thể làm hỏng mạch máu trên khắp cơ thể. Điều này làm giảm lượng máu cung cấp cho các cơ quan quan trọng trong cơ thể, nhất là thận.
Tăng huyết áp cũng ảnh hưởng không nhỏ đến các đơn vị lọc của thận. Kết quả là thận có thể không lọc bỏ được các chất thải, độc tố từ máu. Các chất này có thể tích tụ và gây tăng huyết áp.
Huyết áp cao cũng có thể là một biến chứng của bệnh suy thận mạn. Thận đóng vai trò quan trọng trong việc giữ huyết áp ổn định. Khi chức năng thận bị suy yếu thì khả năng điều hòa máu cũng giảm từ đó gây tăng huyết áp
Tại sao suy thận gây ngứa
Ngứa ngáy là một triệu chứng phổ biến ở người bị suy thận mãn tính. Các dữ liệu dịch tễ học gần đây nhất cho thấy khoảng 40% bệnh nhân mắc bệnh thận ở giai đoạn cuối bị ngứa từ vừa đến nặng và ngứa niệu có tác động lâm sàng lớn, liên quan mạnh mẽ đến chất lượng cuộc, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm
Các đầu dây thần kinh somatosensory đặc biệt cảm nhận các loại kích thích khác nhau dẫn đến ngứa, đau, chạm nhẹ và các cảm giác khác. Sinh lý cơ bản ngứa nói chung ngày càng được làm sáng tỏ trong vài thập kỷ qua, mặc dù vẫn còn nhiều điều cần giải thích.
Loại tế bào thần kinh đầu tiên được tìm thấy để truyền ngứa là sợi C phụ thuộc histamine, dẫn truyền chậm, không myelin hóa, nhưng một loạt các tế bào thần kinh non-histaminergic đã được phát hiện gần đây cũng có khả năng liên quan đến con đường thần kinh tạo ra ngứa cho các phát hiện lâm sàng khá phổ biến của ngứa không đáp ứng với thuốc kháng histamin.
Cơ chế suy thận gây ngứa vẫn chưa rõ ràng mặc dù có lý thuyết cho rằng ngứa là do viêm hệ thống gia tăng, hormone tuyến cận giáp huyết thanh bất thường.
Mặc dù tình trạng này ảnh hưởng đến một tỷ lệ lớn bệnh nhân chạy thận, nhưng các nhà khoa học đã thất bại trong việc phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả trong hơn 40 năm nghiên cứu. Phần lớn, điều này là do nguyên nhân cơ bản của nó không được hiểu rõ.
