Tiểu ra máu là trải nghiệm kinh hoàng đối với nhiều người. Có máu trong nước tiểu (nước đái) có thể là một triệu chứng cho thấy có gì đó không ổn ở thận hoặc đường tiết niệu. Tìm hiểm tiểu ra máu là bệnh gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ra sao trong bài viết này
Nội dung bài viết
Tiểu ra máu là bệnh gì
Có rất nhiều nguyên nhân tiểu ra máu ở nam giới và nữ giới. Khi bị tiểu ra máu, thận hoặc các bộ phận khác của đường tiết niệu cho phép các tế bào máu rò rỉ vào nước tiểu. Dưới đây là các vấn đề khác nhau sẽ tiết lộ tiểu ra máu là bệnh gì
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Tình trạng này xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể qua niệu đạo và nhân lên trong bàng quang của bạn. Các triệu chứng bao gồm buồn tiểu liên tục, đau rát khi đi tiểu và nước tiểu có mùi hôi khó chịu. Đối với một số người, đặc biệt là người cao tuổi thì hiện tượng tiểu ra máu có khả năng là do nhiễm trùng đường tiết niệu
Nhiễm trùng thận (viêm bể thận)
Tình trạng này xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào thần từ máu hoặc di chuyển từ niệu quản đến thận. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tương tự như viêm bàng quang mặc dù nhiễm trùng thận có nhiều khả năng gây sốt và đau lưng thận hơn
Bạn có sỏi bàng quang hoặc sỏi thận
Các khoáng chất trong nước tiểu cô đặc đôi khi tạo thành tinh thể trên thành thận hoặc bàng quang của bạn. Theo thời gian, các tinh thể có thể trở thành những viên sỏi nhỏ, cứng. Những viên sỏi thường không gây đau đớn nên bạn khó có thể nhận ra sự xuất hiện của nó trong thận
Tuy nhiên sỏi càng to và nhiều thì sẽ gây tắc nghẽn hoặc khi sỏi thận di chuyển sẽ gây đau đớn khó chịu. Sỏi thận và sỏi bàng quang cũng có thể gây chảy máu khiến bạn tiểu ra máu
Vấn đề về tiền liệt tuyến
Tuyến tiền liệt nằm ngay dưới bàng quang và bao quanh phần trên của niệu đạo. Nó thường mở rộng khi nam giới đến tuổi trung niên. Sau đó nó nén niệu đạo, chặn một phần dòng nước tiểu. Các dấu hiệu và triệu chứng của tuyến tiền liệt mở rộng (tăng sản tuyến tiền liệt lành tính, hoặc HA) bao gồm khó tiểu, cần đi tiểu khẩn cấp hoặc liên tục và có thể nhìn thấy máu trong nước tiểu. Nhiễm trùng tuyến tiền liệt (viêm tuyến tiền liệt) có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng tương tự.
Bệnh thận
Tiểu ra máu có thể là triệu chứng của bệnh viêm cầu thận, viêm hệ thống lọc của thận. Nhiễm virus, viêm mạch máu và các vấn đề miễn dịch như bệnh thận IgA có ảnh hưởng đến các mao mạch nhỏ lọc máu trong thận gây viêm cầu thận
Ung thư
Tiểu ra máu có thể là dấu hiệu của ung thư thận, bàng quang hoặc tuyến tiền liệt. Thật không may là rất khó phát hiện triệu chứng ở giai đoạn đầu nên việc điều trị trở nên khó khăn hơn
Rối loạn do di truyền
Bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm – một khiếm khuyết di truyền của huyết sắc tố trong hồng cầu gây ra tình trạng đi tiểu ra máu. Hội chứng Alport cũng có thể ảnh hưởng đến màng lọc trong cầu thận của thận
Chấn thương thận
Thận bị tổn thương do tai nạn hoặc chấn thương do chơi thể thao cũng có thể gây chảy máu và nước tiểu có máu. Rất hiếm khi tập thể dục quá sức dẫn đến tiểu ra máu nhưng nó có thể liên quan đến chấn thương bàng quang, mất nước hoặc phá vỡ các tế bào hồng cầu
Một số yếu tố nguy cơ
- Tuổi tác
- Nhiễm trùng
- Di truyền
- Sử dụng thuốc giảm đau chống viêm
- Luyện tập thể dục thể thao
Triệu chứng tiểu ra máu
Bạn có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào khi bị tiểu ra máu ngoài nước tiểu có màu hồng, đỏ hoặc nâu. Ngoài ra nếu có xuất hiện cục máu đông trong nước tiểu thì có thể gây đau. Nếu nhận thấy nước tiểu có máu khác so với bình thường thì hãy đi khám càng sớm càng tốt để yên tâm hơn về tình trạng của mình
Chẩn đoán
Để biết chính xác tình trạng tiểu ra máu là bệnh gì thì bạn cần thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu. Các xét nghiệm bao gồm
- Xét nghiệm nước tiểu: ngay cả khi việc chảy máu được phát hiện thông qua màu nước tiểu thì bác sĩ vấn cần phân tích thêm để xem nước tiểu còn chứa hồng cầu hay không. Xét nghiệm nước tiểu cũng có thể kiểm tra nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc sự hiện diện của các khoáng chất gây sỏi thận
- Xét nghiệm qua hình ảnh: Thông thường, một xét nghiệm hình ảnh là cần thiết để tìm ra nguyên nhân gây tiểu ra máu. Bác sĩ có thể đề nghị chụp CT hoặc MRI hoặc kiểm tra siêu âm.
- Nội soi bàng quang nhằm kiểm tra bàng quang và niệu đạo xem có dấu hiệu của bệnh không
Đôi khi, nguyên nhân gây chảy máu tiết niệu không thể được tìm thấy. Trong trường hợp đó, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm theo dõi thường xuyên, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ ung thư bàng quang, chẳng hạn như hút thuốc, tiếp xúc với độc tố môi trường hoặc tiền sử xạ trị.
Điều trị tiểu ra máu
Phương án điều trị phụ thuộc vào nguyên nhan gây tiểu ra máu là bệnh gì. Ví dụ nếu nguyên nhân do nhiễm trùng thì bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để bạn uống. Nếu tiểu ra máu do nguyên nhân khác thì cần một phương pháp điều trị thích hợp khác. Đối với sỏi thận có thể sử dụng sóng xung kích để phá vỡ sỏi hoặc phẫu thuật để lấy sỏi.
Để phòng tránh tình trạng tiểu ra máu thì bạn cần uống đủ nước mỗi ngày, vệ sinh cơ thể sạch sẽ nhất là bộ phận sinh dục, chế độ ăn cân bằng cách chất, không hút thuốc và hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại
