Thận yếu là tình trạng thận bị suy giảm chức năng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Các dấu hiệu thận yếu tiến triển trong nhiều năm gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Thận yếu ở nam giới thường phổ biến hơn nên việc nhận biết được các triệu chứng sớm sẽ chữa dễ dàng hơn nhờ uống thuống và chế độ ăn hợp lý
Nội dung bài viết
Triệu chứng thận yếu
Hầu như mọi người đều khó nhận biết được các biểu hiện thận yếu ở giai đoạn đầu. Khi phát hiện ra bệnh thì tình trạng đã trở nên nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì thận thực hiện vai trò cực kỳ quan trọng trong cơ thể nên việc nhận biết triệu chứng thận yếu rất cần thiết
Dấu hiệu thận yếu ở nam giới
Thiếu sinh lực: nhiều anh em cảm thấy cơ thể luôn mệt mỏi, thiếu sức sống thì nghĩ là do áp lực công việc bận rộn, thường xuyên phải rượu chè, tiếp khách…Tuy nhiên đây có thể là biểu hiện giai đoạn đầu của nhiều bệnh liên quan đến thận gây suy giảm chức năng thận, thiếu máu, thiếu chất dinh dưỡng
Đau lưng: Đau lưng do thận yếu ở nam giới là tình trạng phổ biến. Đặc trưng của đau lưng do thận là cơ đau chỉ diễn ra ở vị trí có mô mềm, kéo dài từ vùng thận ra sau lưng có thể lan xuống hố chậu, mông, đùi rồi lan xuống bàn chân. Đau theo chu kỳ và đau dữ dội 2 bên thận
Tiểu đêm nhiều lần: Thức dậy nhiều lần vào ban đêm để đi tiểu cho thấy có dấu hiệu của thận yếu. Ở người có thận khỏe mạnh thì thận sẽ giảm công suất làm việc vào ban đêm nên bạn có thể ngủ cả đêm mà không cần đi tiểu. Tuy nhiên khi thận yếu, thận khó kiểm soát hoạt động nên tạo ra nhiều nước tiểu vào ban đêm hơn bình thường
Chuyện giường chiếu gặp trục trặc: Quan điểm của Đông y cho rằng thận chứa tinh, thận âm và thận dương tương trợ nhau và chế ngự lấn nhau trong cơ thể để duy trì sự cân bằng sinh lý cho cơ thể. Nếu sự cân bằng này không còn nữa hoặc thận bị yếu đi thì sẽ phát sinh bệnh tật. Nam giới có triệu chứng xuất tinh sớm, rối loạn cương dương, mông tinh, chất lượng tinh trùng không đảm bảo
Rùng mình, ớn lạnh: cảm giác sợ lạnh, tứ chi lạnh, các khớp đầu gối, khuỷu tay lạnh kèm theo triệu chứng đau lưng, đầu gối nhức mỏi, tinh thần mệt mỏi
Loét khoang miệng: liên quan đến hệ miễn dịch do các tổn thương ở thận biến đổi nhanh gây ra. Nếu gặp tình trạng này bạn nên đi khám
Lưng mỏi chân đau kèm theo chóng mặt, ù tai, lao lực sinh bệnh
Biểu hiện thận yếu ở nữ giới
Ù tai, chóng mặt: tình trạng này thường xảy ra khi bạn đói bụng, tụt huyết áp nhất là ở người đang ăn chế độ ăn giảm cân, ăn uống thất thường. Tuy nhiên thận yếu ở phụ nữ cũng có thể gây ù tai, chóng mặt. Thận yếu ảnh hưởng đến não do máu không lưu thông đủ
Mãn kinh sớm: biểu hiện mãn kinh sớm thường là khô âm đạo, đau khi quan hệ, giảm thị lực, mã mồ hôi vào ban đêm, mệt mỏi, dễ cáu giận, mất ngủ, giảm ham muốn khi mới ngoài 30 tuổi. 80% khả năng mãn kinh sớm là do thận yếu
Rụng tóc nhiều: tóc trở nên khô cứng, rụng nhiều mặc dù đã chăm sóc cẩn thận
Bọng mắt thâm: mắt khô, căng, mí dưới mọng và thâm
Nguyên nhân thận yếu
Bệnh thận yếu xảy ra khi thận không thể hoạt động bình thường. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây thận yếu mà bạn nên lưu ý
Giảm lưu lượng máu đến thận làm thận hoạt động kém hiệu quả, lâu dần theo thời gian có thể làm hỏng thận. Lưu lượng máu giảm có thể xảy ra rất nhanh do các tình trạng như sốc, mất nước nghiêm trọng và nhiễm trùng máu. Nó cũng có thể phát triển chậm theo thời gian do suy tim và suy gan
Các điều kiện có thể ảnh hưởng đến thận gây tổn thương và suy giảm chức năng thận bao gồm:
- Bệnh tiểu đường: một mức độ đường huyết cao kéo dài từ bệnh tiểu đường không được kiểm soát có thể dần dần làm hỏng các nephron trong thận
- Huyết áp cao: có thể làm hỏng các mạch máu trong thận. Giữ huyết áp trong tầm kiểm soát có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thận cũng như các vấn đề sức khỏe khác.
- Các bệnh tự miễn dịch như lupus hoặc hội chứng Goodpasture hoặc các phản ứng miễn dịch bất thường khác như nhiễm trùng nếu không được điều trị, nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) có thể lan đến thận
- Độc tố như nhiễm kim loại nặng và ethylene glycol
- Sử dụng các loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid (NSAIDS), các thuốc giảm đau, một số loại kháng sinh, một số thuốc nhuộm tương phản được sử dụng cho các thủ tục hình ảnh cũng gây ảnh hưởng đến chức năng thận làm thận yếu đi
- Các dạng bệnh bẩm sinh của bệnh thận
- Bệnh thận đa nang: một nhóm các rối loạn được đặc trưng bởi nhiều khoảng trống chứa đầy chất lỏng trong thận
Sự tắc nghẽn dẫn lưu từ thận có thể làm tăng áp lực trong thận khiến thận hoạt động kém hiệu quả. Khi lưu lượng máu giảm, tắc nghẽn liên tục cũng có thể làm hỏng thận. Tắc nghẽn thoát nước có thể là do các điều kiện như:
- Khối u
- Sỏi thận
- Sử mở rộng của tuyến tiền liệt như tăng sản tuyến tiền liệt lành tính
Một số nguyên nhân này có thể ảnh hưởng đến tất cả các chức năng của thận, và tùy thuộc vào thời gian, xảy ra theo một trong ba cách chính:
- Chấn thương thận cấp tính: là mất chức năng thận đột ngột. Nó có thể được phát hiện khi bạn sản xuất nước tiểu ít hơn bình thường hoặc có sự gia tăng đáng kể mức độ chất thải trong máu mà thận thường lọc ra. Tình trạng này có thể tiến triển thành bệnh suy thận mãn tính
- Bệnh thận mạn: là mất một mức độ đáng kể của chức năng thận theo thời gian. Trong một số trường hợp, suy thận có thể phòng ngừa được hoặc nếu được phát hiện sớm có thể điều trị ngăn chặn sự tiến triển sang giai đoạn cuối
- Bệnh thận giai đoạn cuối là sự mất toàn bộ hoặc gần như hoàn toàn chức năng thận vĩnh viễn. Điều trị bằng lọc máu hoặc ghép thận là lựa chọn duy nhất ở giai đoạn này của bệnh thận để duy trì sự sống.
Tiểu nhiều có phải thận yếu không
Số lần đi tiểu nhiều phụ thuộc vào lượng chất lỏng bạn nạp vào cơ thể. Thận là cơ quan quan trọng giúp cân bằng lượng nước trong cơ thể. Ví dụ trời nóng cơ thể đổ mồ hôi nhiều hay khi bị tiêu chảy thì thận sẽ ưu tiên giữ nước cho cơ thể. Nếu bạn uống nhiều nước thì thận sẽ tăng lọc để thải bớt nước ra ngoài
Trung bình mỗi ngày, 1 người đi tiểu từ 4-8 lần, mỗi lần thải ra khoảng 300ml nước tiểu. Nếu bị tiểu rắt do bàng quang bị tổn thương thì khối cơ vòng sẽ bị kích thích dù với lượng nước rất nhỏ.
Để chắc chắn tiểu nhiều có phải thận yếu không bạn nên đi khám để kiểm tra chức năng thận. Các xét nghiệm có thể bao gồm phân tích nước tiểu, siêu âm bụng, xét nghiệm máu…
Chẩn đoán
Trước tiên, bác sĩ sẽ xác định xem bạn có thuộc nhóm nguy cơ cao nào không. Sau đó, họ sẽ chạy một số xét nghiệm để xem thận của bạn có hoạt động tốt không. Những xét nghiệm này có thể bao gồm:
- Mức lọc cầu thận (GFR): Xét nghiệm này sẽ đo mức độ thận của bạn hoạt động tốt và xác định giai đoạn bệnh thận yếu
- Chụp siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT): Siêu âm và CT scan tạo ra hình ảnh rõ ràng về thận và đường tiết niệu. Các hình ảnh cho phép bác sĩ xem nếu thận quá nhỏ hoặc lớn. Phương pháp này cũng cho phép hiển thị bất kỳ khối u hoặc các vấn đề cấu trúc có thể xuất hiện
- Sinh thiết thận: Khi sinh thiết thận, bác sĩ sẽ lấy một mảnh mô nhỏ ra khỏi thận trong khi bạn đã an thần. Mẫu mô có thể giúp bác sĩ xác định loại bệnh thận bạn mắc phải và mức độ thiệt hại đã xảy ra.
- Xét nghiệm nước tiểu: Bác sĩ có thể yêu cầu một mẫu nước tiểu để kiểm tra albumin. Albumin là một loại protein có thể được truyền vào nước tiểu khi thận bị tổn thương.
- Xét nghiệm creatinine máu: Creatinine là một sản phẩm thải. Nó đã giải phóng vào máu khi creatine (một phân tử được lưu trữ trong cơ bắp) bị phá vỡ. Nồng độ creatinine trong máu sẽ tăng lên nếu thận không hoạt động bình thường.
Chữa thận yếu như thế nào
Điều trị bệnh thận thường tập trung vào việc kiểm soát nguyên nhân cơ bản của bệnh. Điều này có nghĩa là bác sĩ sẽ giúp bạn quản lý tốt hơn huyết áp, lượng đường trong máu và mức cholesterol. Họ có thể sử dụng một hoặc nhiều phương pháp sau đây để điều trị bệnh thận yếu.
Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống: Thay đổi chế độ ăn uống của bạn cũng quan trọng như uống thuốc. Áp dụng lối sống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa nhiều nguyên nhân cơ bản của bệnh thận. Bác sĩ có thể khuyến nghị
- Kiểm soát bệnh tiểu đường nhờ tiêm insulin
- Cắt giảm thực phẩm giàu cholesterol
- Cắt giảm lượng muối trong chế biến thức ăn
- Bắt đầu thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh cho tim bao gồm trái cây tươi, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ sữa ít béo
- Hạn chế uống rượu bia
- Từ bỏ hút thuốc lá
- Tăng cường hoạt động thể chất
- Giảm cân nếu bạn thừa cân, béo phì
Thận yếu nên uống thuốc gì?
Bác sĩ sẽ kê toa thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE), chẳng hạn như lisinopril và ramipril, hoặc thuốc ức chế thụ thể angiotensin (ARB), như irbesartan và olmesartan. Đây là những loại thuốc huyết áp có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh thận. Bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc này để bảo tồn chức năng thận, ngay cả khi bạn không có huyết áp cao.
Bạn cũng có thể được điều trị bằng thuốc cholesterol (như simvastatin). Những loại thuốc này có thể làm giảm mức cholesterol trong máu và giúp duy trì sức khỏe thận. Tùy thuộc vào các triệu chứng, bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc để giảm sưng và điều trị thiếu máu (giảm số lượng hồng cầu).
Một số các chữa thận yếu theo bài thuốc dân gian
- Râu ngô: luộc râu ngô lấy nước uống như trà có tác dụng thanh lọc cơ thể, tốt cho người bị sỏi thận, thận yếu, thiểu niệu
- Đậu đen: ninh đậu đen đến khi chín mềm rồi cho thêm vào nước đậu. Bạn có thể thưởng thức như món chè đậu đen tốt cho thận
- Cây nhọ nồi: đem nhọ nồi đi sao vàng, đậu đen rang cháy. Cho 2 nguyên liệu này vào nối, thêm khoảng 2l nước đun sôi khoảng 15 phút chắt lấy nước uống
- Kim tiền thảo: rửa sạch, giã nát sau đó cho vào nồi đun với nước khoảng 1 giờ để uống.
- Cây tầm gửi gạo: sắc 15g tầm gửi gạo, 10g mã đề, 10g rễ cỏ tranh và thổ phục linh với 1,5l nước để uống trong ngày
Phòng tránh thận yếu
Một số yếu tố nguy cơ của bệnh thận yếu như tuổi tác, chủng tộc, yếu tố di truyền là điều bạn không thể kiểm soát. Tuy nhiên vẫn có những biện pháp bạn có thể thực hiện giúp ngăn ngừa suy giảm chức năng thận như:
- Uống nhiều nước
- Kiểm soát lượng đường trong máu nếu bạn bị tiểu đường
- Kiểm soát huyết áp
- Giảm lượng muối trong chế độ ăn
- Không hút thuốc lá
Hỏi bác sĩ về việc xét nghiệm máu cho các vấn đề về thận. Các vấn đề về thận thường không gây ra triệu chứng cho đến khi chúng tiến triển hơn. Một bảng chuyển hóa cơ bản (BMP) là một xét nghiệm máu tiêu chuẩn có thể được thực hiện như một phần của kiểm tra y tế thông thường. Nó kiểm tra máu của bạn để tìm creatinine hoặc urê.
Đây là những hóa chất rò rỉ vào máu khi thận aren làm việc đúng cách. BMP có thể phát hiện sớm các vấn đề về thận. Bạn nên được kiểm tra hàng năm nếu bạn bị tiểu đường, bệnh tim hoặc huyết áp cao.
- Hạn chế một số loại thực phẩm bao gồm
- Thức ăn chứa nhiều natri
- Protein động vật như thịt bò, thịt gà
- Axit citric, được tìm thấy trong các loại trái cây có múi như cam, chanh và bưởi
- Oxalate, một hóa chất được tìm thấy trong củ cải đường, rau bina, khoai lang và sô cô la
Thận yếu nên ăn gì tốt nhất ạ?
Mình nghĩ là nên hạn chế ăn mặn, đồ ăn nhiều kali, photpho
Tôi uống bia bị đi vệ sinh nhiều lần có phải thận yếu không
Thận yếu có mang thai được không
Tại sao thận yếu lại đau lưng